بررسی توزیع نمک تحت منابع نقطه ای (قطره چکان) و حوضچه ای (بابلر) در اراضی دانشگاه شهید چمران اهواز

هدف از این تحقیق بررسی توزیع نمک تحت دو منبع نقطه ای (قطره چکان) و حوضچه ای (بابلر) بوده که با سه تکرار در مزرعه ای واقع در اراضی دانشگاه شهید چمران اهواز، در محیط خاک و آب (بدون حضور گیاه) و بر مبنای تبخیراز سطح خاک، از فروردین تا تیرماه سال 1387 انجام شد. نمونه ها از سه فاصله 0، 20 و 40 سانتیمتری از خروجی ها و از اعماق 20-0، 40-20، 60-40و 80-60 سانتیمتری از سطح خاک پس از هر دو مرحله آبیاری، یک روز قبل از انجام آبیاری سوم، تهیه شدند. در مجموع نمونه برداریها در 10 نوبت انجام شدند. نتایج بدست آمده نشان داد که بابلر با میانگین شوری 12/75 دسی زیمنس بر متر دارای شوری کمتری نسبت به قطره چکان با میانگین شوری 13/64دسی زیمنس بر متر بود. با افزایش فاصله افقی از منبع، بر میزان شوری افزوده شد. به طوریکه در زیر منبع، شوری خاک به طور میانگین 11/53 دسی زیمنس بر متر و در فاصله 40 سانتیمتری از منبع میانگین شوری 15/79 دسی زیمنس بر متر بود. عمق 40-20 سانتیمتری بدلیل دارا بودن مقدار شوری کمتر (11/48 دسی زیمنس بر متر) به عنوان عمق عملکرد بهتر در بین اعماق اندازه گیری شده، بدست آمد. عمق 80-60 سانتیمتری با شوری 15/76 دسی زیمنس بر متر دارای مقدار نمک بیشتری نسبت به بقیه اعماق مورد نظر بود. همچنین لایه 20-0 سانتیمتری با میانگین شوری 12/53 دسی زیمنس بر متر به دلیل تبخیر سطحی از خاک در فاصله زمانی بین آبیاریها و به تبع آن صعود مویینگی نمک از لایه پایینتر به این لایه، دارای شوری بیشتری نسبت به لایه 40-20 سانتیمتری با میانگین شوری 11/48 دسی زیمنس بر متر بود. شوری خاک با گذشت زمان و انجام عملیات آبیاری کاهش یافت تا اینکه در آبیاری آخر، شوری خاک در قسمت آبیاری شده زیر قطره چکان (با شوری 3/62دسی زیمنس بر متر) به یک پانزدهم و در زیر بابلر(با شوری 3/99 دسی زیمنس بر متر) به یک چهاردهم مقدار اولیه رسید. قابل ذکر است در بعضی از نقاط اطراف قطره چکان، شوری خاک تا حد شوری آب آبیاری کاهش یافت.